Tavan Serisi Nedir ve Ne Anlama Gelir?
Borsa İstanbul’da işlem gören hisselerde, bir hissenin belirli bir işlem günü içerisinde ulaşabileceği maksimum fiyat artışı sınırına “tavan fiyat” denir. Eğer bir hisse ardışık birkaç gün boyunca her günün sonunda bu tavan fiyatla kapanış yaparsa, buna “tavan serisi hesaplama” adı verilir. Tavan serisi, yatırımcılar açısından hissenin fiyatında güçlü bir momentum olduğunu gösteren önemli bir sinyaldir.
Bu durum, genellikle şirketin beklenenden iyi finansal sonuç açıklaması, ortaklık duyuruları, sektörel gelişmeler ya da tamamen spekülatif alım dalgalarıyla tetiklenebilir. Tavan serileri, yatırımcılar tarafından “trendin devam edeceği” beklentisiyle yakından izlenir. Ancak dikkatli olunmalıdır; çünkü tavan serileri çoğu zaman sert düşüşlerle sona erebilir.
Hesaplamak için Tavan serisi hesaplama aracını kullanabilirsiniz
Tavan Fiyat ve Tavan Serisi Nasıl Hesaplanır?
Tavan Fiyat Hesaplama
Borsa İstanbul’da hisse senetleri için uygulanan günlük fiyat değişim limiti genellikle %10’dur. Bu oran, bazı Gelişen İşletmeler Pazarı (GİP) hisselerinde veya Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamındaki hisselerde farklılık gösterebilir.
📌 Örnek:
- Bir hissenin bir gün önceki kapanışı: 10,00 TL
- Tavan fiyatı: 10,00 TL × 1.10 = 11,00 TL
Tavan kapanışı yapan bir hisse, ertesi gün için tavan fiyatını 11,00 TL × 1.10 = 12,10 TL olarak günceller.
Bu artışlar her gün kümülatif şekilde devam eder. Ancak, işlem hacmi ve emir derinliği dikkate alınmadan sadece bu matematiksel hesaplamaya dayanarak yatırım yapılması büyük risk taşıyabilir.
Tavan Serisi Hesaplama
Tavan serisini hesaplamak için aşağıdaki adımlar izlenir:
- İlk gün kapanış fiyatı tespit edilir.
- Ertesi günün kapanışı, bir önceki günün tavan fiyatına eşitse seriye 1 gün eklenir.
- Bu süreç ardışık şekilde takip edilir.
- Hisse kapanışı bir gün bile tavan fiyatın altında olursa seri sona erer.
🔎 Önemli Not: Hisse gün içerisinde tavan fiyattan işlem görmüş olsa dahi, kapanışı tavan değilse o gün tavan sayılmaz.
Genişletilmiş Örnek: Tavan Serisi Hesaplama Tablosu
| Gün | Kapanış | Tavan Hesabı | Tavan Kapanış | Sonuç |
|---|---|---|---|---|
| 1. Gün | 10,00 TL | – | – | Başlangıç |
| 2. Gün | 11,00 TL | 10 × 1.10 = 11,00 | ✅ | Tavan |
| 3. Gün | 12,10 TL | 11 × 1.10 = 12,10 | ✅ | Tavan |
| 4. Gün | 13,31 TL | 12,10 × 1.10 = 13,31 | ✅ | Tavan |
| 5. Gün | 13,00 TL | 13,31 × 1.10 = 14,64 | ❌ | Serisi Bitti |
📊 Sonuç: Bu örnekte hisse 3 gün boyunca tavan kapanışı yapmış, 4. gün seriyi bozmuş ve serisi sona ermiştir.
Tavan Serisi Ne İşe Yarar? Neden Takip Edilir?
Tavan serisi, teknik analiz ve momentum takibi yapan yatırımcılar için “trend takibi” açısından oldukça önemlidir. Tavan serilerinin uzun sürmesi, yatırımcılarda “hissenin uçacağı” algısı oluşturabilir. Bununla birlikte, bu seriler genellikle yüksek hacimle desteklenmeyen spekülatif hareketler olabileceğinden risk de içerir.
Takip Edilmesinin Faydaları:
- 📈 Fiyatın yönü hakkında fikir verir.
- 📊 Hacimle desteklenen tavanlar güçlü alım sinyali olabilir.
- 🧠 Psikolojik destek ve direnç noktaları tespit edilir.
- 📉 Sona eren tavan serisi düzeltme beklentisini artırır.
Tavan Serisi Takibi Nasıl Yapılır?
Manuel Takip:
- Günlük kapanış fiyatları not alınarak hesaplanabilir.
- TradingView, Investing, Matriks, Finnet gibi platformlar kullanılır.
- Excel ile manuel tablo oluşturulabilir.
Otomatik Takip:
- Excel’e formül yazılarak kapanışların %10’u kontrol edilebilir.
- Python ya da Google Sheets ile web scraping yapılabilir.
- Borsa veri sağlayıcılarından API entegrasyonu ile anlık izleme yapılabilir.
📌 İpucu: Tavan serileri için filtreler oluşturarak anlık borsa taramaları yapmak, erken yakalama şansını artırır.
Tavan Serisi Bittiğinde Ne Olur?
Her tavan serisi mutlaka bir noktada sona erer. Bu sona eriş genellikle hacim düşüşü, kar satışları, algı değişimi veya piyasa koşullarındaki bozulma ile olur.
Sona Erdikten Sonra Olası Senaryolar:
- 📉 Düzeltme: Hisse hızla geri çekilebilir.
- 🌀 Volatilite Artar: Tavan-taban arası geniş dalgalanmalar olabilir.
- 🟰 Yatay Seyir: Hisse bir süre hacimsiz yatayda kalabilir.
Tavan serisi sonrası gelen fiyat hareketleri yatırımcıyı tuzağa düşürebilir. Bu yüzden tavan serisini sadece kazanç potansiyeli değil, risk potansiyeli açısından da değerlendirmek gerekir.
Sonuç: Tavan Serisi Avantaj mı, Tuzak mı?
Tavan serisi, doğru analizle büyük fırsatlar sunabileceği gibi, kontrolsüz alımlarla büyük zararlar da doğurabilir. Her tavan serisi potansiyel bir kazanç aracı olsa da, erken giren kazanır, geç kalan yakalanır sözü burada fazlasıyla geçerlidir.
Tavan serisiyle işlem yapan yatırımcıların:
- Teknik analiz bilgisine sahip olması,
- Hacim ve haber akışını takip etmesi,
- Panik alım ve satımlardan kaçınması gerekir.
📌 Yasal Uyarı: Bu içerik yatırım tavsiyesi niteliğinde değildir. Her yatırımcı kendi risk profilini değerlendirerek karar almalıdır.
🧠 Unutmayın: Borsada fırsatlar kadar riskler de vardır. Tavan serileri kazandırır ama dikkat edilmezse fazlasıyla da yaktırır.